Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua mang đến nhiều cải tiến quan trọng, tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình, đồng thời gia tăng quyền lực cho các địa phương. Điểm đột phá của Luật này là việc tiếp tục thúc đẩy phân cấp, phân quyền, và thiết lập các công cụ kiểm soát để giám sát quyền lực trong quản lý đất đai.
Ngày 18/01/2024, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) với 16 chương và 260 điều. Đây là lần sửa đổi toàn diện đầu tiên của Luật Đất đai kể từ khi Luật Đất đai năm 2013 được ban hành.
Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều điểm mới đáng chú ý, thể hiện sự đổi mới tư duy, hoàn thiện thể chế về quản lý và sử dụng đất đai, phù hợp với thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Tăng cường vai trò của Nhà nước trong quản lý đất đai
Luật Đất đai (sửa đổi) đã quy định rõ hơn vai trò của Nhà nước trong quản lý đất đai, cụ thể là:
-
Nhà nước thống nhất quản lý toàn bộ đất đai trên lãnh thổ Việt Nam.
Quy định này thể hiện sự thống nhất trong quản lý đất đai của Nhà nước, nhằm bảo đảm sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, bền vững, phục vụ lợi ích quốc gia, dân tộc.
-
Nhà nước quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Quy định này thể hiện vai trò của Nhà nước trong việc hoạch định chiến lược sử dụng đất, bảo đảm sử dụng đất theo đúng mục đích, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội.
-
Nhà nước thực hiện giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất.
Quy định này thể hiện quyền hạn của Nhà nước trong việc xác lập, chấm dứt quyền sử dụng đất, nhằm bảo đảm sử dụng đất theo đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
-
Nhà nước thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát việc quản lý và sử dụng đất.
Quy định này thể hiện vai trò của Nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về đất đai, nhằm phòng ngừa và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai.
Mở rộng quyền của người sử dụng đất
Luật Đất đai (sửa đổi) đã mở rộng quyền của người sử dụng đất, cụ thể là:
-
Người sử dụng đất được quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Quy định này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất trong việc khai thác, sử dụng đất một cách hiệu quả, phù hợp với nhu cầu và điều kiện của mình.
-
Người sử dụng đất được quyền sử dụng đất theo mục đích đã được Nhà nước cho phép.
Quy định này thể hiện quyền tự do kinh doanh của người sử dụng đất, phù hợp với thể chế kinh tế thị trường.
-
Người sử dụng đất được quyền sở hữu tài sản trên đất và tài sản gắn liền với đất.
Quy định này nhằm bảo đảm quyền sở hữu của người sử dụng đất đối với tài sản trên đất và tài sản gắn liền với đất.
Cải cách thủ tục hành chính về đất đai
Luật Đất đai (sửa đổi) đã cải cách thủ tục hành chính về đất đai, cụ thể là:
-
Chuyển từ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất sang cấp sổ đỏ, sổ hồng.
Quy định này nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.
-
Sử dụng công nghệ thông tin trong việc đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Quy định này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện thủ tục hành chính về đất đai.
Tăng cường vai trò của Nhà nước trong quản lý đất đai
Việc tăng cường vai trò của Nhà nước trong quản lý đất đai là một trong những điểm mới quan trọng nhất của Luật Đất đai (sửa đổi). Những quy định mới này nhằm bảo đảm sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, bền vững, phục vụ lợi ích quốc gia, dân tộc.
Cụ thể, Nhà nước được quy định là chủ sở hữu toàn bộ đất đai trên lãnh thổ Việt Nam. Quy định này thể hiện sự thống nhất trong quản lý đất đai của Nhà nước, nhằm bảo đảm đất đai được sử dụng đúng mục đích, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Nhà nước cũng được quy định là cơ quan quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Quy định này thể hiện vai trò của Nhà nước trong việc hoạch định chiến lược sử dụng đất, bảo đảm sử dụng đất theo đúng mục đích, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội.
Ngoài ra, Nhà nước còn được quy định là cơ quan thực hiện giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Quy định này thể hiện quyền hạn của Nhà nước trong việc xác lập, chấm dứt quyền sử dụng đất, nhằm bảo đảm sử dụng đất theo đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Nhà nước cũng được quy định là cơ quan thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát việc quản lý và sử dụng đất. Quy định này thể hiện vai trò của Nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về đất đai, nhằm phòng ngừa và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai.
Mở rộng quyền của người sử dụng đất
Việc mở rộng quyền của người sử dụng đất cũng là một trong những điểm mới quan trọng của Luật Đất đai (sửa đổi). Những quy định mới này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất trong việc khai thác, sử dụng đất một cách hiệu quả, phù hợp với nhu cầu và điều kiện của mình.
Cụ thể, người sử dụng đất được quy định là được quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Quy định này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất trong việc chuyển đổi quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội.
Người sử dụng đất cũng được quy định là được quyền sử dụng đất theo mục đích đã được Nhà nước cho phép. Quy định này thể hiện quyền tự do kinh doanh của người sử dụng đất, phù hợp với thể chế kinh tế thị trường.
Ngoài ra, người sử dụng đất còn được quy định là được quyền sở hữu tài sản trên đất và tài sản gắn liền với đất. Quy định này nhằm bảo đảm quyền sở hữu của người sử dụng đất đối với tài sản trên đất và tài sản gắn liền với đất.
Cải cách thủ tục hành chính về đất đai
Việc cải cách thủ tục hành chính về đất đai cũng là một trong những điểm mới quan trọng của Luật Đất đai (sửa đổi). Những quy định mới này nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.
Cụ thể, Luật Đất đai (sửa đổi) đã quy định việc chuyển từ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất sang cấp sổ đỏ, sổ hồng. Quy định này nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.
Ngoài ra, Luật Đất đai (sửa đổi) cũng quy định việc sử dụng công nghệ thông tin trong việc đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Quy định này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện thủ tục hành chính về đất đai.
Kết luận
Luật Đất đai (sửa đổi) là một bước ngoặt quan trọng trong quản lý và sử dụng đất đai tại Việt Nam. Những điểm mới của Luật Đất đai (sửa đổi) đã thể hiện sự đổi mới tư duy, hoàn thiện thể chế về quản lý và sử dụng đất đai, phù hợp với thể chế phát triển nền kinh tế