Từ ngày 1/9, nhiều quy định mới về vay vốn ngân hàng chính thức có hiệu lực theo Thông tư 06/2023/TT-NHNN ban hành ngày 28/6 và Thông tư số 10/2023/TT-NHNN ngày 23/08/2023.
Các quy định mới này thêm điều kiện vay tiền để phục vụ nhu cầu sinh hoạt (mua nhà, xây nhà, sửa chữa nhà, nhận chuyển quyền sử dụng đất để xây nhà…); đồng thời, cũng bổ sung về cho vay hỗ trợ tài chính, trong đó bao gồm cả cho vay hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh và sinh hoạt xã hội.
Nhiều quy định mới liên quan đến vay vốn ngân hàng có hiệu lực từ ngày 1/9/2023 người dân cần biết. Ảnh minh họa
7 nhu cầu vốn không được vay áp dụng từ ngày 01/9/2023
Theo Điều 8 Thông tư 39/2016/TT-NHNN (được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Thông tư 06/2023/TT-NHNN và Thông tư 10/2023/TT-NHNN), các nhu cầu vốn mà tổ chức tín dụng không được vay áp dụng từ ngày 01/9/2023 bao gồm:
(1) Để thực hiện các hoạt động đầu tư kinh doanh thuộc ngành, nghề bị cấm đầu tư kinh doanh theo quy định.
(2) Để thanh toán các chi phí, đáp ứng các nhu cầu tài chính của hoạt động đầu tư kinh doanh thuộc ngành, nghề bị cấm đầu tư kinh doanh và các giao dịch, hành vi khác mà pháp luật cấm.
- (3) Để mua, sử dụng các sản phẩm, dịch vụ thuộc ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.
- (4) Để mua vàng nhỏ.
- (5) Để trả nợ số tiền vay tại cơ sở tín dụng cho vay, trừ trường hợp vay để thanh toán lãi vay phát sinh trong quá trình thực hiện công trình xây dựng, mà chi phí lãi vay được tính trong tổng mức đầu tư xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật.
- (6) Để trả nợ vay nước ngoài (không bao gồm vay nước ngoài dưới hình thức trả góp hàng hóa), số tiền vay tại tổ chức tín dụng khác, trừ trường hợp vay để trả nợ trước hạn số tiền vay đáp ứng đủ các điều kiện sau:
- Thời hạn vay không vượt quá thời hạn vay còn lại của khoản vay cũ.
- Là khoản vay chưa thực hiện thay đổi thời hạn trả nợ.
- (7) Để gửi tiền.
Bổ sung quy định liên quan vay ngân hàng qua phương thức điện tử
Theo đó, ngân hàng được quyền kí kết thỏa thuận vay dưới hình thức hợp đồng điện tử (trước đây chỉ chấp nhận hợp đồng giấy), xem xét và duyệt vay bằng phương tiện điện tử… Điều này sẽ rút ngắn quy trình, thủ tục, khách hàng vay không cần phải đến ngân hàng.
Cụ thể, theo khoản 11 Điều 1 Thông tư 06, tổ chức tín dụng được thực hiện vay bằng phương tiện điện tử nhưng phải đảm bảo phù hợp với điều kiện hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng, đặc điểm của khoản vay, đảm bảo an ninh, an toàn, bảo vệ thông tin dữ liệu và bảo mật thông tin…
Đồng thời, tổ chức tín dụng tự quyết định biện pháp, hình thức, công nghệ phục vụ hoạt động vay bằng phương tiện điện tử, tự chịu rủi ro phát sinh và phải đáp ứng tối thiểu các yêu cầu theo quy định. Việc nhận biết, xác minh thông tin nhận biết khách hàng vay cũng có thể được thực hiện thông qua phương thức điện tử.
Vì thế, với quy tắc này, quá trình giao dịch cho vay sẽ được rút ngắn, thủ tục được đơn giản hóa và khách hàng vay không cần tới ngân hàng để ký hợp đồng vay.
Lưu ý: Số tiền nợ vay để phục vụ nhu cầu sinh hoạt không được vượt quá 100.000.000 (một trăm triệu) đồng Việt Nam tại một ngân hàng.
– Hồ sơ yêu cầu vay vốn: Khi có nhu cầu vay vốn, các tổ chức, cá nhân phải gửi cho tổ chức tín dụng các tài liệu, dữ liệu chứng minh đáp ứng các điều kiện vay vốn theo quy định và các tài liệu, dữ liệu khác theo hướng dẫn của tổ chức tín dụng.
Theo đó, các điều kiện vay vốn của tổ chức, cá nhân như sau:
Đối với tổ chức là pháp nhân thì phải có năng lực pháp luật dân sự theo quy định của pháp luật.
Đối với cá nhân thì phải từ đủ 18 tuổi trở lên có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật hoặc từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật.
Nhu cầu vay vốn phải được sử dụng vào mục đích hợp pháp.
Có kế hoạch sử dụng vốn khả thi.
Có khả năng tài chính để thanh toán nợ.
Cho phép thanh toán nợ bằng đồng tiền khác đồng tiền cho vay
Theo Khoản 3 Điều 1 Thông tư 06/2023/TT-NHNN thì đồng tiền thanh toán nợ là đồng tiền vay của khoản vay. Trong trường hợp thanh toán nợ bằng đồng tiền khác, thì thực hiện theo thỏa thuận giữa tổ chức tín dụng và khách hàng phù hợp với quy định của pháp luật liên quan.
Vì thế, tổ chức, cá nhân vay ngân hàng có thể thanh toán nợ bằng đồng tiền khác đồng tiền vay của khoản vay nếu có thỏa thuận với ngân hàng về việc này. Tuy nhiên, cần lưu ý thỏa thuận phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật liên quan. (Hiện tại, quy định hiện hành yêu cầu đồng tiền thanh toán nợ là đồng tiền vay của khoản vay).
Cập nhật quy định về thanh toán gốc và lãi với khoản vay quá hạn
Trước đó, khoản 4 của Điều 18 trong Thông tư 39 chỉ định rằng, tổ chức tín dụng và khách hàng sẽ đồng ý về thứ tự thu tiền gốc và lãi từ khoản vay. Đối với khoản vay bị trễ thanh toán, tổ chức tín dụng sẽ thực hiện thứ tự thu trước tiền gốc và sau đó là lãi tiền vay.
Thông tư 06 đã bổ sung hướng dẫn mới về khoản vay có một hoặc nhiều kỳ hạn trả nợ bị trễ thanh toán. Theo đó, tổ chức tín dụng sẽ thu tiền gốc của khoản vay bị trễ thanh toán trước, sau đó là lãi trên tiền gốc đến thời hạn, và cuối cùng là tiền gốc đến thời hạn mà chưa được trả.
- Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 10, tạm ngừng thi hành quy định cấm cho vay tại Thông tư 06 cho đến khi có thông báo mới.
